GEBELÄ°KTE 9. AY Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler: - Karnınızın altında basınç artışı ve bebeÄŸin aÅŸağıya doÄŸru iniÅŸini hissedebilirsiniz. Bu duruma angajman denir. Nefes alma ve yemek yemek konusunda biraz daha rahatlasanız da, sık idrara gitme ve yürüyüÅŸ yapmak giderek zorlaşır. - Kendinizi çok iri ve rahatsız hissedebilirsiniz, üzülmeyin, kitap okumak, sinemaya gitmek gibi keyifli vakit geçirebilirsiniz. - Braxton Hicks kasılmaları sıklaşır. 1 saat içinde 4 veya daha fazla kasılma olursa doktorunuza haber verin. - Sakarlıklarınız olabilir. - Ä°ÅŸtahınız azalabilir veya artabilir. - Kabızlık ÅŸikayetiniz artabilir. - Kalçanızda ve leÄŸen kemiÄŸinde rahatsızlık ve aÄŸrı hissedebilirsiniz. - Elleriniz ve ayaklarınız, bazen el ve yüzünüz ÅŸiÅŸebilir. - OturduÄŸunuz yerden kalkmakta zorlanabilirsiniz. Düz arkalıklı veya kollu sandalyelere oturmayı tercih edin, kalkarken destek te alabilirsiniz. - Bacaklarınızda varisler, basur artmış olabilir. - Midede yanma , hazımsızlık ÅŸikayetleriniz olabilir. - DiÅŸeti kanamaları olabilir. - Uyumakta zorlanabilirsiniz. - Kendinizi zaman zaman yorgun zaman zaman da enerjik hissedebilirsiniz. BebeÄŸinizdeki deÄŸiÅŸiklikler - BebeÄŸinizin geliÅŸimi tamamlanmak üzeredir. Organları olgunlaÅŸmaktadır. - Kafa kemikleri doÄŸumun kolaylaÅŸtırmak için yumuÅŸak ve esnektir. ÇoÄŸunlukla bebek rahim boynuna doÄŸru ters durmaktadır. - Hareket edecek yer kalmadığından daha sessizdir. - Uyku ve uyanıklık dönemleri vardır. - Boyu yaklaşık 45-50cm civarında, ağırlığı 2700- 3500 g civarındadır. - Giderek daha tombullaÅŸmakta, derisi pembe renktedir. - Göz rengi koyu gridir, doÄŸumdan birkaç ay sonrasına kadar deÄŸiÅŸebilir. - Tırnakları tamamlanmıştır, uzayabilir. Muayene ve laboratuar tetkikleri - Kan basıncınız vekilonuz ölçülmeli. - Ä°drar tetkikiniz yapılmalı. - El, ayak, bacaklar muayene edilmeli. - Fundus yüksekliÄŸine bakılmalı. - Fetus kalp atışları muayene edilmeli - Karın muayenesi ile bebeÄŸin pozisyon, geliÅŸ ÅŸekli ve ölçülerine bakılmalı. - Braxton Hicks kasılmalarının sıklığı ve süresine bakılmalı. - Rahim aÄŸzında geniÅŸleme ve silinme için pelvik muayene yapılmalı. GEBELÄ°KTE 8. AY
Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler:
- Rahim kaslarının ve baÄŸlarının sürekli basıncı nedeniyle göÄŸsünüzün aÅŸağı kısmında aÄŸrı hissedebilirsiniz. Bebek hareketleri güçlü ve düzenlidir, ancak rahim içindeki alan daraldığı için hareketleri azalmıştır. - BebeÄŸin ölçüleri özellikle sırtınızın alt kısmına ve mide bölgesine doÄŸru geniÅŸleyerek büyür. Kasıklarınızda ve leÄŸen bölgesinde karıncalanma, uyuÅŸma hissedebilirsiniz. - Yalancı doÄŸum sancıları da denen Braxton Hicks kasılmaları artabilir. - Rahat uyuma pozisyonu bulmakta zorlanabilirsiniz, nefes darlığı olabilir. Yan tarafınıza uzanıp bacağınızı diÄŸerinin üzerine atarak daha rahat uyumanıza yardımcı olabilir. Bu pozisyonda, bacaklarınızın arasına yastık koymayı deneyebilirsiniz, bu ÅŸekilde uyuma ayaklarınızdaki ÅŸiÅŸliÄŸi azaltıp dolaşımı arttıracağından rahat etmenize yardımcı olabilir. - BebeÄŸin başı aÅŸağıya doÄŸru ilerledikçe, daha sık idrar ihtiyacınız olacaktır. Gülerken, öksürürken idrar kaçırabilirsiniz. - Basur ve mide ekÅŸimeleriniz, hazımsızlık, ÅŸiÅŸkinlik ÅŸikayetleriniz olabilir. - Göbek çukurunuz düzleÅŸebilir, dışarı çıkabilir ancak endiÅŸelenmeyin, doÄŸumdan sonra düzelir. - Kendinizi ağır ve hantal hissedebilir, çabuk yorulmaya baÅŸlayabilirsiniz, sık sık dinlenmeye çalışın. - DiÅŸeti kanamalarınız, burun tıkanıklığı olabilir. - Beyazımsı vajinal akıntınızın kıvamı koyulaÅŸabilir. - Elleriniz, ayaklarınız, bilekleriniz ve yüzünüzde ÅŸiÅŸlik olabilir. Bolca su içmelisiniz. - Bacaklarınızda varisler olabilir. - GöÄŸüslerinizden daha bol miktarda colostrum gelebilir. - SakarlaÅŸmış, dalgınlaÅŸmış olabilirsiniz. - Kilonuz 1.5-2 kilo kadar artabilir, bebeÄŸinizin besin gereksinimleri doruktadır ve doÄŸum öncesi son büyüme atağı göstermektedir. - BebeÄŸin saÄŸlığı ve doÄŸumla ilgili kaygılarınız olabilir, artabilir, heyecanlanabilirsiniz. BebeÄŸinizdeki deÄŸiÅŸiklikler - BebeÄŸiniz büyür ve tekmelerini daha güçlü hissedersiniz. - Dışarıdaki sesleri duyar, gözleri açıktır., karanlık ve aydınlığı ayırt edebilir. - BebeÄŸiniz hızla büyür, tekmelerini giderek daha güçlü hissedersiniz. - Kemikleri sertleÅŸmeye devam eder. - Amniyon sıvısının en fazla olduÄŸu dönemdir. - Cilt rengi kırmızıdan pembeye dönmeye baÅŸlar, deri altında yaÄŸ tabakası oluÅŸmaya baÅŸlamıştır. - Bağışıklık sistemi geliÅŸmeye , kendi antikorlarını üretmeye baÅŸlamıştır. - BebeÄŸiniz bu dönemde doÄŸarsa, yeterince geliÅŸmiÅŸ olup hayatını sürdürebilir. - BebeÄŸinizin boyu 40-45 cm civarında, ağırlığı 2000-2500 g civarındadır. Muayene ve laboratuar tetkikleri - Kan basıncı ve kilonuz ölçülmeli. - Ä°drar tetkiki yapılmalı. - El ve ayakların, bacakların muayenesi yapılmalı. - Fundus yüksekliÄŸine bakılmalı. - Fetus kalp atışları muayene edilmeli. - Karın muayenesi ile bebeÄŸin pozisyon ve ölçülerine bakılmalı. - Kan grubu Rh negatif ise, Rh titrasyonu için kan testleri yapılmalı. Kan UyuÅŸmazlığı “Kan uyuÅŸmazlığı” genel kanının aksine, karı koca arasında deÄŸil, gebelik döneminde anne ile karnındaki bebeÄŸi arasında söz konusu olabilen normal dışı bir durumdur. Hangi kan grupları arasında ve nasıl bir uyuÅŸmazlık olduÄŸunu anlatmadan önce kan gruplarını tanımlamak gerekir. Kanımızda oksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinde bulunan proteinler esas alındığında klasik olarak dört ana kan grubu tanımlanır: “A”, “B”, “AB” ve “O” grubu .. Bir de “Rh” söz konusudur. Birey, “D” proteinine sahipse Rh pozitif (+), deÄŸilse Rh negatif (-) olarak ifade edilir. Rh (-) kiÅŸilerin vücudunda D proteini hiç yoktur ve bağışıklık sistemi için tamamen yabancı bir maddedir. Normal koÅŸullarda hamilelik döneminde anne ve bebeÄŸin kanları birbirine karışmadan plasenta (eÅŸ) aracılığıyla oksijen, karbondioksit ve besi öÄŸelerinin karşılıklı alışveriÅŸi gerçekleÅŸtirilir. Anne Rh (-), bebek Rh (+) ise ilk gebelikte herhangi bir sorun olmaz. Bebek doÄŸarken zedelenen damarlardan bir miktar bebek kanı, Rh (-) annenin kanına karışabilir. Böylece annenin bağışıklık sistemi tamamen yabancısı olduÄŸu bir proteinle, “D” proteini ile tanışır ve ona karşı tepki geliÅŸtirir. O maddeyi tanımadığı için yok etmek ister. Beyaz kan hücrelerinin D proteinini yok etmek üzere ürettiÄŸi -o maddeye özgü- sıvısal maddeleri (antikorlar) kullanarak hedefine ulaşır. Annenin kanında bir tane bile bebek kan hücresi kalmaz, tümü yok edilir. Bu savaÅŸ sona erdiÄŸinde geriye “anti-D antikorları” adı verilen sıvısal maddeler ve bunları gereksinim duyulduÄŸunda her an yeniden üretebilecek akıllı beyaz kan hücreleri kalır. Ä°kinci gebelikte çocuk eÄŸer yine Rh (+) kana sahipse annenin kanında hazır bulunan bu sıvısal maddeler (antikorlar) kolayca plasenta (eÅŸ) engelini aÅŸarak anne karnındaki bebeÄŸin kanına karışırlar. Bebek kırmızı kan hücreleri yok edilmeye baÅŸlanır. ÇocuÄŸun kemik iliÄŸi, karaciÄŸer ve dalağı yok edilen kırmızı kan hücrelerinin yenilerini üretir ve eksilen kanı yerine koyar. Bu aşırı kırmızı kan hücresi yıkımı ve yapımı sürecinde “bilirubin” adı verilen ve fazlası zararlı olan bir madde açığa çıkar, bebekten anneye geçer, annenin karaciÄŸeri tarafından yok edilir. BebeÄŸin karaciÄŸeri henüz bu maddenin tümünü zehirsizleÅŸtirebilecek kadar geliÅŸmemiÅŸtir. EÄŸer üretilen kırmızı kan hücresi miktarı yok edilenden az olursa sonuçta bebek ağır bir kansızlığa maruz kalır, hatta ölebilir. EÄŸer arada bir denge varsa bebek bir ölçüde kansızlıkla doÄŸar veya saÄŸlıklı olarak dünyaya gelir. Sorun asıl o zaman belirginleÅŸir. Çünkü kan hücreleri hala parçalanmakta, yenileri yapılırken gereken maddeler anneden temin edilememekte, çocuk kendi depolarını kullanmaktadır. Üstelik açığa çıkan sarı boyar madde niteliÄŸindeki “bilirubin” bebeÄŸin karaciÄŸeri tarafından yeterince vücuttan uzaklaÅŸtırılamamaktadır. Kanda belli bir düzeyi aÅŸan “bilirubin” göz aklarına, cilde ve sonunda asıl zararını gösterdiÄŸi beyin ve sinir sistemine yerleÅŸerek yaÅŸamı tehdit etmektedir. YenidoÄŸan sarılığının ağır ÅŸekillerinde, tedavi edilmeyen çocuklarda adalelerin sertleÅŸmesi, zeka geriliÄŸi gibi kimi geri dönüÅŸümsüz sinir sistemi bozuklukları meydana gelmektedir. YenidoÄŸan sarılığı olan bebeklerde sarı boyar madde “bilirubin”i vücuttan daha kolay uzaklaÅŸtırmak için belli bir dalga boyundaki ultra viyole (kızıl berisi) ışınları kullanılmaktadır. Bebeklerin uygun sıcaklık ortamı saÄŸlayan küvöz ya da yataklarda ultra viyole ışığıyla tedavisine “fototerapi” denir. Yeterli olmadığında bebeÄŸim göbek kordonundan takılan bir sistemle, uygun bir Rh (-) kanla “kan deÄŸiÅŸimi” iÅŸlemi gerçekleÅŸtirilerek yaÅŸamsal tehlike atlatılır. Geç kalınan durumlarda araz kalması olasıdır. Körlük, ÅŸaşılık, sağırlık, felç gibi .. Mademki kan uyuÅŸmazlığı ve sonuçları bu kadar ağır olabiliyor, o halde Rh (-) anneler için koruyucu bazı önlemler alınması gereklidir. Bir anne adayı eÄŸer Rh (-) kana sahipse, ilk doÄŸum, kürtaj ya da düÅŸüÄŸünden hemen sonra, bebeÄŸinden kendisine o anda geçmiÅŸ olabilecek Rh (+) bebek kan hücrelerine karşı annenin bağışıklık sisteminde tepki oluÅŸmadan önce giriÅŸimde bulunulmalıdır. Bunun için özel olarak hazırlanmış bir serum vardır: “Anti-D Ä°mmun Globulin”. Bu madde doÄŸumdan (ya da düÅŸük veya kürtajdan) hemen sonra anneye kaba etten iÄŸne ÅŸeklinde yapılmalıdır. “Anti-D Ä°mmun Globulin” kana karışır, bebekten geçmiÅŸ olan Rh (+) kan hücrelerini derhal yok eder. Annenin bağışıklık sistemi ne olduÄŸu anlamadan iÅŸlem tamalanır. Bir süre sonra “Anti-D Ä°mmun Globulin” doÄŸal ömrünü tamamlar ve kanda yok olur. Oysa anne kendisi “antikor” geliÅŸtirmiÅŸ olsaydı bu sıvısal madde uzun süre kanda kalacak, gerekirse onu yeniden üretebilme yeteneÄŸi olan beyaz kan hücreleri tarafından eksikliÄŸi tamamlanacaktı. Pasif olarak verilmiÅŸ olan “Anti-D” için eksikliÄŸin tamamlanması diye bir konu söz konusu deÄŸildir. Zamanla yok olan “Anti-D Ä°mmun Globulin” bu sayede annenin sonraki hamileliklerinde çocuk için bir sorun oluÅŸturamaz. Yalnız unutulmaması gereken bir konu bu immun globulinin herbir gebeliÄŸin son bulumunda yeniden uygulanmasının gerekliliÄŸidir. Kan uyuÅŸmazlığı genel olarak ilk bebekte sorun oluÅŸturmaz. Sonraki Rh (-) çocuk için zaten bir problem yoktur. Rh uygunsuzluÄŸu kadar ağır seyretmese de “kan grupları” arasında da uygunsuzluk söz konusu olabilir. Genellikle annenin “O” bebÄŸin “A”, “B” veya “AB” olduÄŸu durumlarda meydana gelir. Farklı mekanizmalarla ama aynı aynı prensiplere dayanan süreçler yaÅŸanır. Fakat daha seyrek olarak yaÅŸamı tehdit eden boyutlara ulaşır. Sonuç olarak Rh (-) olan annelerin Rh (+) doÄŸabilecek çocukları için önceden hazırlıklı olunmalıdır. EÄŸer anne ve baba her ikisi de Rh (-) iseler genetik kurallarına göre Rh (+) bebekleri olamaz. EÄŸer anne Rh (-), bab Rh (+) ise çocuk Rh (-) de olabilir, Rh (+) de. Bu genel bilgi de göz önünde bulundurulmalı, doÄŸum sonrası bebek kan grubu tayin edilmelidir. Anne Rh (-), bebek de Rh (-) ise uygunsuzluk yoktur, anneye anti-D immun globulin yapmak gerekmez. Annenin Rh (+) olduÄŸu durumlarda çocuÄŸun Rh’ı ne olursa olsun Rh uygunsuzluÄŸu olmaz. EÄŸer anne ve baba her ikisi de “O” grubu kana sahiplerse çocukları mutlaka “O” grubu olur. Bu durumda anne ve bebek arasında grup uygunsuzluÄŸu olamayacağı açıktır. Anne “O”, baba “A” ise çocuk “O” veya “A”; anne “O”, baba “B” ise çocuk “O” veya “B”; anne “O” baba “AB” ise çocuk “A” veya “B” olur ama “O” veya “AB” olamaz. Annenin “A” ya da “B” olduÄŸu, çocuÄŸun “B” ya da “A” olduÄŸu durumlarda uyuÅŸmazlık nadirdir, hafif seyreder. Ayrıca bazı alt kan grubu uygunsuzluklarında, hatta hiçbir uygunsuzluÄŸun olmadığı kimi sıra dışı durumlarda kan uyuÅŸmazlığıyla benzer klinik tablolar görülebilir, yenidoÄŸan sarılığı meydana gelebilir. SaÄŸlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelikte saÄŸlıklı ve düzenli izlem ön koÅŸuldur. Anne baba adayları, kadın hastalıkları ve doÄŸum uzmanı ile çocuk saÄŸlığı ve hastalıkları uzmanı arasında iÅŸbirliÄŸi bu sürecin temelini oluÅŸturmaktadır. Uygun bir gebelik yönetimi ve doÄŸuma uzman gözetiminde hazırlık, kan uyuÅŸmazlığı gibi yaÅŸamsal bir sorunun bile kolaylıkla halledilmesini saÄŸlayacaktır. GEBELÄ°KTE 7. AY
Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler:
- Kilonuz hızla artar, çünkü bebeÄŸin en fazla büyüme periyodu baÅŸlıyor. - Bedeninizdeki deÄŸiÅŸimler hızlanmıştır, rahim göÄŸüs kafesine yaklaÅŸmıştır, bu nedenle zaman zaman nefes darlığınız olabilir. - Bebek hareketleri belirginleÅŸmiÅŸtir,dışarıdan görülebilir. - Bacak krampları, sırt aÄŸrısı, varis, basur gibi rahatsızlıklar olabilir. Dik durmanız, bacaklarınızı dinlendirmeniz ve yüzme yararlıdır. - Mide yanması, hazımsızlık, ÅŸiÅŸkinlik olabilir. - Kabızlık devam edebilir. - Ayaklarda, ayak bileklerinde, topuklarda bazen el ve yüzde ÅŸiÅŸme olabilir. - Zaman zaman baÅŸaÄŸrıları, baÅŸdönmesi, halsizlik olabilir. - Beyaz vajinal akıntı giderek koyulaşır. - Ä°drara gitme hissi yaÅŸayabilirsiniz - BüyümüÅŸ göÄŸüsleriniz çatlayabilir, colostrum denen sıvı akmaya devam edebilir, sutyen içine küçük yastıkçıklar koyabilirsiniz. - BebeÄŸinizin karnınızda yavaÅŸ yavaÅŸ aÅŸağıya doÄŸru inmeye baÅŸladığını hissedebilirsiniz, bu duruma angajman denir. - Daha hassas olabilirsiniz, duygusal durumunuz deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. DoÄŸum, annelik hakkında tasalanabilirsiniz, bu durum sık görülür ve hamileliÄŸin bitmesini istemeniz normaldir. Mizaç deÄŸiÅŸiklikleri, neÅŸelenme, kederlenme görülebilir. Yakın arkadaÅŸlarınız ve baba adayı ile rüyalarınızı, endiÅŸelerinizi paylaÅŸabilirsiniz, size çok yardımcı olacak, daha çok yakınlaÅŸmanızı saÄŸlayacaktır. - Uyku düzensizliÄŸiniz olabilir. BebeÄŸinizdeki deÄŸiÅŸiklikler - BebeÄŸinizin hareketlerini daha sık ve ÅŸiddetli hissedeceksiniz, eÅŸiniz elini karnınıza koyunca hissedebilir. - Cildi kırmızı ve kırışıktır. - Beyin ve sinir sistemi hızla geliÅŸir, kalp atışı karnınıza kulak dayayınca duyulabilir. - Uyuma ve uyanma zamanları farkedilir. - BebeÄŸiniz baÅŸparmağını emebilir. - Erkeklerin testisleri skrotuma doÄŸru aÅŸağıya hareket eder. Bazen doÄŸum sonrasında da testisleri inmemiÅŸ olabilir, üzülmeyin genellikle 1. yaÅŸtan önce testisler skrotuma iner. - Kan üretimini dalağın yerine kemik iliÄŸi yapmaya baÅŸlar. - AkciÄŸer gaz deÄŸiÅŸimini saÄŸlayacak yeterliliktedir. - Bebek doÄŸarsa prematür olarak yoÄŸun bakımda yaÅŸayabilir. - BebeÄŸinizin boyu yaklaşık 35 cm civarında, ağırlığı yaklaşık 1300-1500 g civarındadır. Muayene ve laboratuar tetkikleri - Kan basıncı ve kilonuz ölçülmeli. - Ä°drar tetkiki yapılmalı. - El ve ayaklar ÅŸiÅŸme açısından, bacaklar varis açısından muayene edilmeli. - Fundus yüksekliÄŸine bakılmalı. - Fetus kalp atışı muayene edilmeli. - Karın muayenesi ile bebeÄŸin pozisyon ve ölçülerine bakılmalı. GEBELÄ°KTE 6. AY
Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler:
- Kilonuz artık düzenli olarak artmaktadır. 5-7 kg kadar kilo alabilirsiniz, bu tüm hamilelik boyunca alınan kilonun 50-60’ı kadardır. AÅŸermeler artabilir, ancak abur cubur yemekten uzak durmaya çalışın. Ä°ÅŸtahınız iyi ve bulantılarınız nadiren olabilir. Buna raÄŸmen ağır, yaÄŸlı, acılı yiyecekleri takiben mide ekÅŸimeleriniz olabilir. - DiÅŸlerinizi fırçalarken diÅŸetleriniz kanayabilir, bu hamilelikte sık karşılaşılan bir durumdur. Hamilelik hormonları diÅŸetlerinin ÅŸiÅŸmesine ve iltihaplanmasına yol açarak kolayca kanamasına neden olur. DiÅŸlerinizi düzenli ve yumuÅŸak hareketlerle, yumuÅŸak diÅŸ fırçasıyla fırçalayın ve iple temizleyin. DiÅŸetleriniz acısada, hamilelikte çürükleri önlemek için koruyucu iÅŸlemlerin yapılması çok önemlidir. - Karnınızda, kalçalarınızda ve göÄŸüslerinizde gerilme iÅŸaretleri, soluk kırmızı çizgiler oluÅŸabilir, gebelik çatlakları, stria adı verilir veya koyu lekeler görülmeye baÅŸlayabilir. Bunları gidermede kremlerin pek yararı olmaz ancak yinede yumuÅŸatıcı kremler sürebilirsiniz. Ama göÄŸüslerdeki çatlakları destekleyici sutyen kullanmak önleyebilir. HamileliÄŸin bu döneminde bu çatlakların görülmesi tipiktir, doÄŸumdan sonra solarak gümüÅŸ beyaz renge dönüÅŸür, tamamen kaybolmayabilir. Gerilmeye baÄŸlı karında kaşıntı olabilir. - Gözlerinizde ışığa karşı duyarlılık oluÅŸabilir. Hamilelikte görülebilen bir belirtidir. Sizi çok rahatsız ediyorsa, doktorunuza danışın. - Rahminiz daha yukarı çıktığı için idrar torbası üzerindeki baskısı azaldığından idrar yapma sıklığı azalır. - Braxton Hicks kasılmaları denen kasılmalar, rahim kaslarınızda gerilme ve gevÅŸemeleri sizi doÄŸuma hazırlar. EÄŸer saatte 4 veya daha fazla kasılmanız olursa doktorunuza bildirin. - BebeÄŸin tekmelerini karnınızın yukarı veya aÅŸağısında hissedebilirsiniz. Aniden kasığınızda karnınızın yan tarafına ilerleyen keskin aÄŸrılar hissedebilirsiniz. Rahimi destekleyen baÄŸ ve yapıların krampı nedeniyle bu aÄŸrılar olabilir. Ani hareket ve dönmelerden kaçınmalısınız. - Karın veya yüzde ciltte renk deÄŸiÅŸikliÄŸi olabilir. - Ayak bileklerinde, ayaklarda,el ve yüzde ÅŸiÅŸme olabilir. - Sırt ve bel aÄŸrıları olabilir. - SıcaÄŸa karşı daha duyarlı olabilir, daha çok terleyebilirsiniz, bol su içmelisiniz. - Cinsel isteÄŸiniz her hafta deÄŸiÅŸebilir, azalabilir, artabilir. - Dalgın olabilir, ağırlık nedeniyle sıkılmış olabilirsiniz. - BebeÄŸinizin büyümesini içinizde daha fazla hissedersiniz. HamileliÄŸiniz sırasında ortaya çıkan problemleri ve bebeÄŸinizin saÄŸlığına etkilerini düÅŸünebilirsiniz. ÇoÄŸu hamile kadın bu nedenle endiÅŸelenebilir. BebeÄŸinizdeki deÄŸiÅŸiklikler - BebeÄŸiniz artık minyatür bir bebek görünümündedir, dudakları daha belirgindir, gözleri geliÅŸmiÅŸtir. Gözlerini açıp kapayabilir, kaÅŸlarını çatabilir, yan bakabilir ve sesleri duyabilir. - Karnınıza ışık kaynağı yöneltilirse, bebeÄŸiniz başını çevirir. - BebeÄŸiniz bazı solunum hareketlerini yapmaya baÅŸlar, ama akciÄŸerlerinde henüz hava yoktur. - El ve ayak parmak izleri ÅŸekillenmeye baÅŸlamıştır. Öksürebilir, hıçkırabilir, hareketlerini hissedebilirsiniz. BebeÄŸiniz karın muayenesinde hissedilebilecek kadar büyümüÅŸtür. - Cildi hala kırmızı ve kırışıktır. - Amniyon sıvısı yaklaşık 4 saatte kendini yeniler, bebeÄŸin ısını düzenler ve darbelerden korur. - BebeÄŸinizin ölçüleri, boyu 28-35 cm civarında, ağırlığı 700-900 g civarındadır Muayene ve laboratuar tetkikleri - Kan basıncı ve kilonuz ölçülmeli. - Ä°drar tetkikiniz yapılmalı. - ÅžiÅŸlik nedeniyle el ve ayaklar, varis açısından bacak muayenesi yapılmalı. - Fundusun yüksekliÄŸine bakılmalı. - Fetus kalp atışları muayene edilmeli. - Karın muayenesi ile bebeÄŸin pozisyon ve ölçülerine bakılmalı. GEBELÄ°KTE 5. AY
Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler:
- Ağırlığınız artacak, kilonuza dikkat etmelisiniz BebeÄŸin en hızlı büyüdüÄŸü, iÅŸtahınızın arttığı bir dönemdesiniz. - GöÄŸüsleriniz daha fazla büyümeye, yumuÅŸamaya, toplardamarlar görülmeye baÅŸlar. Colostrum denen sıvı, ilk süt kıvamlı sıvı gelebilir. GöÄŸüs ucundaki koyu renk alan areolanın, geniÅŸlemeye baÅŸladığını farkedebilirsiniz, bazen göÄŸsün yarısını kaplayacak kadarda büyüyebilir. Bu hamileliÄŸin zararsız bir yan etkisidir ve bebeÄŸin doÄŸumundan hemen sonra 12 aya kadar büyük kalabilir. - Rahim karın içinde iyice büyümüÅŸtür, üst sınırı göbek deliÄŸine ulaÅŸmıştır. Karnın alt kısmında bazı aÄŸrılar hissedebilirsiniz, telaÅŸa kapılmanıza gerek yoktur, büyüyen rahminizi destekleyen kaslar ve baÄŸlar gerilmektedir. - Saçlarınız daha ince ve yaÄŸlı olabilir. Cildinizdeki olumlu deÄŸiÅŸiklikler nedeniyle de kendinizi daha güzelleÅŸmiÅŸ ve iyi hissedeceksiniz. - BebeÄŸin büyümesi ile geniÅŸleyen rahminiz kalın barsaklara baskı yapar ve barsak alışkanlığınız düzensizleÅŸir, kabızlık artabilir. - Hamilelik sırasında sıklıkla bacaklarınızdaki kan damarları görünür hale gelir, varisler oluÅŸabilir, yaygınlaÅŸabilir. Bunu an aza indirmek veya önlemek için, uzun süre ayakta durmak veya oturmaktan kaçının, bacaklarınızı uzatın, sık sık hareket edin, dolaşın ve doktorunuz önerirse varis çorabı giyin. - Nefesiniz kesilmeye baÅŸladı mı? Biraz nefes darlığı normaldir, büyüyen rahim akciÄŸerleri ittikçe bu ÅŸikayetiniz biraz daha artabilir. - Daha fazla ağırlık taşıdığınız için, rahimin büyümesiyle ağırlık merkeziniz deÄŸiÅŸmiÅŸtir, parmaklarınız ve eklemleriniz hamilelik hormonları nedeniyle gevÅŸemektedir, dikkatli olmalısınız. Hala bırakmadıysanız yüksek topuklara elveda demelisiniz, dengenizi zorlaÅŸtırdığı gibi bel ve sırt aÄŸrılarına neden olur. - Sırt aÄŸrılarınız olabilir. - Midede yanma, hazımsızlık, ÅŸiÅŸkinlik olabilir. - DiÅŸeti kanamaları olabilir. - Ayak bileklerinde, ayaklarda, bazen el ve yüzde ÅŸiÅŸlikler olabilir. - Artık hamilelik gerçeÄŸini kabullenmiÅŸsinizdir ve duygusal gel-gitlerde azalma olur, unutkanlıklarınız devam edebilir. BebeÄŸinizdeki deÄŸiÅŸiklikler - BebeÄŸiniz aktif duruma gelmiÅŸtir, çok tekme atar, döner. - Bu dönem duyusal geliÅŸim için çok önemlidir. Beyinde koku, tat, görme ve dokunma için özelleÅŸmiÅŸ alanlar geliÅŸir. - BebeÄŸinizin cinsiyeti belirlenmiÅŸtir, isterseniz öÄŸrenebilirsiniz. - Saçları vardır ve onu saran amniyotik sıvı içinde cildini koruyan vernix denen yaÄŸlı, beyaz bir madde geliÅŸmeye baÅŸlar. Bazı bebekler doÄŸduÄŸunda da üzerinde hala beyazımsı bir örtü bulunur. - Düzenli aralıklarla uyur ve uyanır. - Göz kapakları tamamen geliÅŸmiÅŸtir, hala kapalıdır. - El parmak tırnakları büyümeye baÅŸlar. - Doktorunuz kalp atışlarını duyabilecektir. - Organları büyümeye ve geliÅŸmeye baÅŸlar. - DiÅŸ kökleri geliÅŸmeye baÅŸlar. - BebeÄŸinize ÅŸarkı söyler, kitap okur veya onunla konuÅŸursanız belki sizi duyabilir. Bazı çalışmalar, bebeklerin rahim içindeyken okunan kitabı duyunca beslenme sırasında daha hızlı emdiklerini göstermiÅŸtir. - BebeÄŸinizin boyutları geçen ayların iki katına çıkmıştır. Boyu yaklaşık 20 cm, ağırlığı 500 g civarındadır. Muayene ve laboratuar tetkikleri - Kan basıncı ve kilonuz ölçülmeli. - Ä°drar tetkikiniz yapılmalı. - ÅžiÅŸme açısından el ve ayaklar, varisler için bacaklar muayene edilmeli. - Fundus yüksekliÄŸine bakılmalı. - Fetus kalp atışları muayene edilmeli. - Karın muayenesi ile bebeÄŸin pozisyon ve ölçülerine bakılmalı. GEBELÄ°KTE 4. AY
Sizdeki DeÄŸiÅŸiklikler:
Muayene ve laboratuar tetkikleri
GEBELÄ°KTE 3. AY
Sizdeki deÄŸiÅŸiklikler :
- GöÄŸüslerde dolgunluk, hassasiyet, göÄŸüs ucunda koyulaÅŸma görülür ve mavi damarlar görünür hale gelir. - Rahminizi küçük bir yumru gibi pubik kemiÄŸin üzerinde hissedebilirsiniz, yumuÅŸak , dolgun ve daha büyüktür. BüyüklüÄŸü leÄŸen kemiÄŸini dolduracak kadardır. Ä°drar kesesini sıkıştıracağı için daha sık idrara çıkabilirsiniz. - Plasenta geliÅŸiyor ve daha fazla hormon üretir. - Vaginal akıntı beyaz renkte, daha yoÄŸun ve yapışkan hale gelir. - Kendinizi biraz daha yorgun ve enerjisiz hissedebilirsiniz. Uykusuzluk, mide ÅŸikayetleriniz devam edebilir. - Sabah hastalığı olarak bilinen bulantılar bu ayda devam eder. - Hamilelikte barsak hareketleri yavaÅŸladığı için kabızlık görülebilir. - Vücudunuzdaki kan miktarı hamilelikte arttığından, akciÄŸerler, kalp, böbrekler daha çok çalışır, karın bölgesi ve bacaklarda kan desteÄŸinin artması nedeniyle toplar damarlar daha görünür duruma gelir, yani varisler oluÅŸabilir. - Zaman zaman baÅŸaÄŸrısı , baÅŸdönmesi ve fenalaÅŸma hissi yaÅŸayabilirsiniz. - Yemeklerden iÄŸrenme ve aÅŸerme görülebilir. - Bel ve göÄŸüs bölgesi büyüdüÄŸünden kıyafetlerinizi dar hissetmeye baÅŸlarsınız. - Bazı kadınlarda , yüz ve boyunda düzensiz, deÄŸiÅŸik ÅŸekillerde kahverengi lekeler görülebilir. Hamilelik maskesi (kloazma) denen bu lekelerin hamileliÄŸin sonunda tamamen ya rengi açılır yada kayNÄ°ÄžDEr. - Kısa süre için , göbeÄŸinizin üstünden aÅŸağıya doÄŸru uzanan vertikal koyu çizgi oluÅŸması beklenir. Cildinizdeki gerilme nedeni ile rahatsızlık duyarsınız , göÄŸüs , karın, kalça bölümlerine yumuÅŸatıcı losyon sürerek ovabilirsiniz. - Vücut görünümünüz pek fazla deÄŸiÅŸmemiÅŸtir. - Fiziksel olarak hala hamile gibi görünmeseniz de duygusal olarak hızlı iniÅŸ çıkışlarınız olabilir. Mizaç deÄŸiÅŸiklikleri bu dönem sıktır. Aile olma ile ilgili dalgalanmalar, neÅŸelenme, kaygı, huzursuzluk hissetmeniz tamamen normaldir. Sinirli, alıngan, gergin, aÄŸlamaklı duygusal dönemleriniz hamileliÄŸiniz süresince devam edebilir, ancak bebek doÄŸumundan sonra düzelir. BebeÄŸinizdeki |